Spoons with liquid fish oil, ocean fish oil capsules and a piece of salmon. Healthy eating, vitamin d3, and a source of omega 3 polyunsaturated fatty acids.
لب کلام
بیماری قلبی از دید مردمان گذشته فقط یک بیماری ارثی یا نهایت مادرزادی بود که آن هم در سن میانسالی تازه شروع به خودنمایی می‌کرد، اما امروزه به لطف دنیای پراسترس، سبک زندگی غلط، بی تحرکی، تغذیه ناسالم، این بیماری از رگ گردن هم به شما نزدیکتر شده است. برای همین پزشکان توصیه می‌کنند در کنار فعالیت بدنی منظم؛ همه شما _ چه بیماران قلبی و چه افراد سالم- باید حداقل دو وعده در هفته ماهی سرشار از امگا 3 بخورید و این می‌تواند به حفظ سلامت قلب شما کمک کند. اما این که چه ارتباطی بین مصرف ماهی و بیماری‌های قلب و عروق وجود دارد؟ و اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی چگونه می‌توانند سلامت قلب بیماران قلبی را تامین کنند؟ مطلبی است که در این مقاله از بلاگ ایناس، با اتکا به مقالات معتبر پاب مد و الزویر پاسخ داده می‌شود.
بیماران قلبی حتماً بخوانند!
مصرف منظم ماهی با کاهش خطر بیماری‌های قلبی _ عروقی (CVD) در بیماران قلبی و در افراد در معرض خطر همراه است که تا حدی به محتوای بالای اسیدهای چرب غیر اشباع زنجیره بلند (n-3 (LCPUFA (یا امگا-3) نسبت داده می‌شود.
خوردن ماهی می‌تواند به کاهش مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده در هفته نیز کمک کند. رژیم غذایی سنتی مدیترانه‌ای (نان، میوه، سبزیجات، حبوبات، ماهی، گوشت کمتر و کره و روغن غیراشباع) که با کاهش خطر بیماری قلبی و گردش خون همراه است، شامل مقدار زیادی ماهی به همراه لوبیا و عدس به عنوان منابع پروتئین است.
حتی مطالعات اپيدميولوژيک نشان داده است كه مردم گرینلند و آلاسکا با مصرف بالای ماهی و غذاهای دریایی سرشار از امگا 3، نسبت به مردم دنیای غرب به ميزان بسيار كمتری مبتلا به سکته قلبی می‌‌شوند (1).
کاهش خطر بیماری قلبی با مصرف منظم ماهی
اثر اسیدهای چرب امگا 3 بر سلامت قلب
چندین مکانیسم برای اثرات مطلوب اسیدهای چرب امگا 3 بر سلامت قلب و عروق وجود دارد. اسیدهای چرب امگا 3 باعث کاهش سطح تری گلیسیرید و افزایش سطح کلسترول خوب بیماران قلبی می‌شود. همچنین ممکن است تجمع پلاکتی یا لختگی خون را کاهش دهد، که می‌تواند از انسداد عروق کرونر جلوگیری و جریان خون در داخل و اطراف قلب را تثبیت کند. اسیدهای چرب امگا 3 ممکن است باعث کاهش نشانگرهای التهابی در بدن شوند.
وقتی کلسترول بالا، برای قلب تان دردسرساز می‌شود!
بدن شما برای ساخت سلول‌های سالم به کلسترول نیاز دارد. اما اگر سطح کلسترول شما بیش از حد بالا باشد، کلسترول می‌تواند در دیواره رگ‌های شما جمع شده و رسوب کند. با گذشت زمان، این تجمع، باعث سخت شدن شریان‌ها یا تصلب شرایین شده و از رسیدن خون به قلب، مغز یا سایر اندام‌ها جلوگیری می‌کند. این می‌تواند منجر به سکته مغزی، حمله قلبی یا حتی نارسایی قلبی شود.
امگا 3 ماهی و کاهش کلسترول بد (LDL) بیماران قلبی
به طور کلی، سطوح بالای کلسترول خوب و مفید خون (HDL) و سطوح پایین کلسترول بد(LDL) به کاهش خطر بیماری قلبی کمک می‌کند. اسیدهای چرب امگا 3 تولید کلسترول بد را سرکوب می‌کند (2).
آیا ماهی از نارسایی قلبی جلوگیری می‌کند؟
براساس یک مطالعه هلندی، ماهی از ایجاد نارسایی قلبی در بیماران قلبی جلوگیری نمی‌کند. نارسایی قلبی یک بیماری دژنراتیو (فرسایشی تخریبی) است، اما با درمان و سبک زندگی مناسب، افراد مدت بیشتری با آن زندگی می‌کنند (3).
بنابراین، مصرف ماهی ممکن است بر خطر نارسایی قلبی تأثیر نداشته باشد، اما شواهد قوی وجود دارد که از سکته قلبی و مغزی، آریتمی قلبی، مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی محافظت می‌کند. بنابراین، مصرف ماهی دو بار در هفته، به ویژه ماهی‌های غنی از امگا 3، آن هم به شکل کبابی یا آب پز؛ برای همه به ویژه بیماران قلبی و افراد پرخطر؛ عاقلانه است.
آیا شما هم به جای ماهی از مکمل روغن ماهی (قرص امگا 3) استفاده می‌کنید؟
طبق مطالعات جدید، استفاده از مکمل روغن ماهی بدون نسخه پزشک، به‌دلیل عدم اثربخشی اثبات‌شده در بیماری‌های قلبی و عروقی، به طور کلی توصیه نمی‌شود. مصرف روتین این مکمل محبوب ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی (نوعی ریتم غیرط
بیعی ضربان قلب) در افراد با سطوح تری گلیسیرید بالا شود (4).
آیا همه ماهی‌ها برای سلامت قلب مفیدند؟
دکتر کنت.ای کارپنتر می‌گوید: “برای قلب و سلامتی شما به طور کلی، توصیه نباید فقط خوردن ماهی باشد، بلکه باید انواع درست ماهی را بخورید”.
برای اطمینان از مصرف بهترین نوع ماهی برای سلامت قلب خود، به دو مورد باید توجه کنید: 1) میزان امگا 3 موجود در ماهی و 2) سطح پایین جیوه. بسیاری از انواع غذاهای دریایی حاوی مقادیر کمی اسیدهای چرب امگا 3 هستند. ماهی‌های روغنی و چرب مانند سالمون، ساردین و ماهی‌های نیمه چرب و سفیدی چون سی بس حاوی بیشترین اسیدهای چرب امگا 3 هستند و به نظر می‌رسد برای سلامت قلب مفیدترین باشند.
شک نکنید، این که بدانید کدام ماهی‌ها جیوه دارند؟ و کدام ندارند! در نوع انتخاب و سلامتی شما تاثیر بسزایی دارد.
میزان مصرف ماهی برای بهبود سلامت قلب و عروق
طبق یک توصیه علمی از انجمن قلب آمریکا (AHA) در سال 2018، میزان مصرف ماهی در افراد مختلف برای بهبود سلامت قلب و پیشگیری از بروز بیماری قلبی، بدین قرار است (4):
| افراد معمولی | ( 1-2 بار در هفته: 113 گرم هر وعده) |
| بیماران قلبی و افراد در معرض خطر | (2- 3 بار در هفته: 170 گرم در هر وعده) |
| کودکان خردسال | ( 2-1 بار در هفته ماهی با جیوه پایین) |
| کودکان زیر دو سال | (2-1 بار در هفته: 28 تا 56 گرم در هر وعده) |
| افراد باردار | کمتر از 350 گرم در هفته، ماهی با حداقل جیوه |
* میزان مصرف ماهی در افراد مختلف برای بهبود سلامت قلب و عروق
اگر نگران سلامت قلب خود هستید، اما ماهی دوست ندارید! چاره کار اینجاست!
اگر برای سلامت قلب خود نگرانید یا جزء بیماران قلبی هستید اما عطر و طعم ماهی را دوست ندارید، سی بس را به شما پیشنهاد می‌کنیم. خوردن حداقل دو وعده ماهی سی بس در هفته؛ می‌تواند قلب شما را سر فرم نگه دارد. یک فیله 170 گرمی سی بس حدود 185 کالری و 34 گرم پروتئین دارد که فقط 5 گرم از آن چربی است، دارای کمترین اثر جیوه است، اصلاً بو و طعم ناخوشایندی ندارد. Seabass تعادل قابل توجهی از اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 دارد (عدم تعادل= افزایش خطر بیماری‌های قلبی)، بنابراین با خوردن سی بس، شما از مزایای کاهش خطر بیماری قلبی، التهاب، تصلب شرایین، چاقی و بیماری‌های عروق کرونر قلب بهره‌مند خواهید شد. آیا می‌دانید چطور می‌توانیم همزمان جلوی چاقی و افسردگی را بگیریم؟
منابع
Bang H O, Dyerberg J, Sinclair HM. The composition of the Eskimo food in north western Greenland,American Journal of Clinical Nutrition, 1980.
Bornfeldt,Karin E. Triglyceride lowering by omega-3 fatty acids: a mechanism mediated by N-acyl taurines, American Society for Clinical Investigation, 2021
Reinberg Steven, Study Finds Fish Won’t Prevent Heart Failure, Health Day,2009
Haq Ayman,White Susan, Michael D. Fish Intake, Fish Oil, and Cardiovascular Health – Is it Better to Just Eat the Real Thing?,American college cardiology, 2021
Mohan Deepa, Mente Andrew, Dehghan Mahshid, et al. Associations of Fish Consumption With Risk of Cardiovascular Disease and Mortality Among Individuals With or Without Vascular Disease From 58 Countries,JAMA Internal Medicine, 2021.
Liao Jia, Xiong Qingsong et al. The Effects of Fish Oil on Cardiovascular Diseases: Systematical Evaluation and Recent Advance, PubMed, 2021.
Peter Soumia,Chopra Sandeep, and J. Jacob Jubbin. A fish a day, keeps the cardiologist away! – A review of the effect of omega-3 fatty acids in the cardiovascular system.Indian Journal Endocrinology and Metabolism, PMC PubMed central, 2013.
Ruscicaa Massimiliano,Sirtori Cesare R.Omega-3 and cardiovascular prevention – Is this still a choice?.Sciencedirect Journals. 2022
XiaotingWu NiLi,Zhuangb Wen et al, Fish consumption and multiple health outcomes: Umbrella review,Sciencedirect Journals. 2020
طاعتی، مهدی؛ حبیبی رضایی، مهران؛ کیهان، امیر همایون” اسیدهای چرب امگا 3 : اثرات ضد التهاب در تامین سلامت” ؛مجله طب دریا، دوره 2، شماره 3؛ صفحات 149-135، پاییز 1399.
