لب کلام
ماهی چند وعده ماهی مصرف کنیم؟ احتمالا این سوالی است که برای افراد علاقهمند به تغذیه و سلامت پیش آمده و برای چنین نیازی، دستورالعملهایی از سوی سازمانهای معتبر بهداشتی برای اینکه چند وعده ماهی بخوریم یا چند وعده ماهی را در دستور غذاییمان بگنجانیم تهیه شده است.
همسو با تاکیدهایی که بر خوردن ماهی صورت میگیرد تحقیقهایی نیز درباره اینکه بهتر است افراد چند وعده ماهی در هفته مصرف کنند انجام گرفته است. آنچه اهمیت خوردن ماهی را بیشتر میکند وجود اسیدهای چرب یا امگا3 و ویتامین D است که علاوه بر تاثیر فواید آن بر سلامت، به طور ویژه بر بیماران قلبی هم تاثیرگذار است.
با اینحال مانند هر منبع مغذی دیگری که اگر در خوردن آن افراط و تفریط صورت بگیرد ضررهایی هم دارد مصرف ماهی برای برخی افراد باید با ملاحظاتی صورت گیرد وگرنه ممکن است تبعاتی به همراه داشته باشد.
چرا زنان باردار و شیرده باید در خوردن ماهی ملاحظه کنند؟
جیوه و برخی آلایندههایی که در بدن ماهی جمع میشود، مضر هستند و به همین دلیل محدودیتهایی را برای برخی از گروههای انسانی همچون زنان باردار یا شیرده ایجاد میکنند.
به گفته سایت nhs (خدمات سلامت ملی در انگلستان) ماهیهای روغنی معمولاً نسبت به سایر انواع غذاهای دریایی دارای سطوح بالاتری از آلایندهها هستند. به همین دلیل دختران، زنانی که قصد بارداری دارند یا ممکن است روزی صاحب فرزند شوند و زنان باردار و شیرده نباید بیش از دو وعده در هفته ماهی روغنی مصرف کنند چون آلایندههای موجود در ماهیهای روغنی ممکن است در بدن تجمع کنند و بر رشد آینده کودک تأثیر بگذارند. اما نکته بسیار مهم اینجاست که به هیچ عنوان هیچ یک از گروه هایی که نام بردیم نباید مصرف ماهی را در هیچ دوره ای قطع کنند. چنانچه در مقاله ای با عنوان ماهی برای افراد باردار توضیح دادیم، قطع مصرف ماهی در این دوره اثرات مخربی بر رشد مهارتهای حرکتی، رفتاری و هوش کودکان در آینده خواهد گذاشت.
آمریکاییها ماهیها را به خوبها و بهترینها تقسیم کردند
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز دیگر نهاد معتبری است که دستورالعملهایش مورد قبول بسیاری از افراد جامعه پزشکی و دوستداران سلامتی است. این سازمان برحسب گروههای سنی مختلف و انواع ماهی، جدولی تهیه کرده و ماهیها را در دو نمودار «بهترین انتخاب» و «انتخاب خوب» رتبهبندی کرده است. این نمودار دربردارنده دهها گزینه سالم و ایمن و شامل اطلاعاتی در مورد ارزش غذایی ماهیهاست.
همانطور که در نمودار مشاهده میکنید برای هر وعده در کنار اندازه استاندارد که در اینجا بر مبنای اونس است، از کف دست هم به عنوان ابزاری برای یک واحد یاد شده است. براین اساس زنان باردار و شیرده اگر از بخش «بهترین انتخاب» ماهی خود را برگزیده باشند میتوانند در هفته دو تا سه بار و هر بار به اندازه یک کف دست یا 4 اونس (معادل 112 گرم در هر وعده) ماهی مصرف کنند و اگر ماهی مصرفیشان از بخش «انتخاب خوب» گزینش شده باشد یک بار در هفته و به همان اندازه 4 انس پیشنهاد شده است.
محدودیت در مصرف ماهی برای کودکان
وجود جیوه و آلایندههایی که در بدن ماهیها وجود دارد، باعث شده است محققان محدودیتهایی را برای گنجاندن ماهی در برنامه غذایی کودکان درنظر بگیرند. البته این محدودیتها با افزایش سن کمتر میشوند. طبق همان نموداری که سازمان غذا و داروی آمریکا منتشر کرده، تعداد وعدههای مصرف ماهی در برنامه غذایی کودکان یک تا ۱۱ سال به شرح زیر است:
ـ سن 1تا ۳ سال: 1 اونس (معادل 28 گرم)
ـ سن ۴ تا ۷ سال: ۲ اونس (معادل 56 گرم)
ـ سن ۸ تا ۱۰ سال: ۳ اونس (معادل 78 گرم)ـ سن ۱۱ سال: ۴ اونس (معادل 112 گرم)
سازمان غذا و داروی آمریکا در ادامه بر اهمیت مصرف ماهی تاکید و عنوان کرده است که مواد مغذی موجود در ماهی در دوران بارداری، شیردهی و اوایل دوران کودکی زمینه را برای رشد مغز کودک فراهم میکنند چراکه دارای امگا ۳، آهن، ید و کولین است.
کولین (ویتامین B4) در رشد نخاع کودک اهمیت دارد و آهن و روی در تقویت سیستم ایمنی کودکان اثرگذار است. ماهی دارای سایر مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامین B ۱۲، ویتامین D و سلنیوم نیز هست که برای رشد کودک مناسب هستند.
خوردن حداقل دو وعده ماهی در هفته
اگر بخواهیم یک جمعبندی کلی داشته باشیم بغیر از زنان باردار و شیرده و کودکان زیر ۱۱ سال، طبق دستورالعملهایی که از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا و سازمان خدمات سلامت ملی در انگلستان توصیه شده، در یک رژیم غذایی سالم و متعادل باید حداقل دو وعده ماهی در هفته درنظر گرفته شده باشد که هر وعده 140 گرم (۴.۹ انس) است.
ماهی سی بس را بدون نگرانی در برنامه غذاییتان بگنجانید
اکنون که میدانیم خوردن حداقل 8 وعده ماهی در ماه توصیه شده است ممکن است به فکر برنامهریزی برای گنجاندن ماهی در سبد غذاییمان افتاده باشیم.
ما به 3 دلیل ماهی سی بس را برای همه افراد جامعه از جمله گروه های حساس به مصرف ماهی توصیه میکنیم:
- رفع نگرانی از وجود جیوه برای گروه های حساس؛ بارداران، زنان شیرده، کودکان و سالمندان
- اطمینان از کیفیت و سلامت محصول سی بس تازه
- اطمینان از فرایند صحیح انجماد محصولات منجمد با تکنولوژی روز