زنگ خطر برای مصرف کنندگان ماهی
ماهی میتواند به عنوان یک وعده غذای مقوی یا مثل یک کابوس التهابی و سمی در بدن شما عمل کند که کاملا به نوع ماهیای که شما انتخاب میکنید بستگی دارد. به همین دلیل بسیار مهم است که به ماهیهایی که هرگز نباید بخورید توجه کنید و آنها را از سبد غذاییتان کنار بگذارید. وجود اسیدهای چرب امگا 3 در گوشت ماهی بسیار مهم است و بعضی ماهیها میتوانند به عنوان منبع غنی از این اسید چرب، نیاز بدن ما را تامین کنند. اما چه زمانی ماهی، این غذای بهشتی خطرناک میشود؟
انقراض، اتفاق غمبار دریاها
برخی ماهیها به قدری صید شدهاند که در آستانهی انقراض قرار دارند. این موضوع میتواند اثرات زیان آوری بر اکوسیستم اقیانوس و دریا داشته باشند. خوشبختانه، در میان دنیای ماهیها، گزینههایی با آلودگی پایین و سالم با جمعیتهای پایدار وجود دارند که گزینههای هوشمندانهتری برای حضور در سبد غذایی خانوار هستند.
بیایید نگاهی به ماهیهایی بیندازیم که هرگز نباید بخورید:
ماهیهایی که هرگز نباید بخورید
هرکس تعارف کرد؛ بگویید نه ممنون؛ صرف شده است!
1. تیلاپیا
محققان دانشکده پزشکی دانشگاه ویک فارست میگویند که تیلاپیا یکی از پر مصرفترین ماهیها در آمریکا است. اما مشکل چیست؟ تیلاپیا شامل سطوح بسیار پایینی از اسیدهای چرب امگا ۳ مفید و بدتر از آن، سطوح بسیار بالایی از اسیدهای چرب امگا ۶ التهابی است. وجود سطوح بالای عوامل التهابزا در بدن میتواند اختلالات خود ایمنی را تشدید کند و ممکن است با بیماریهای مزمن مثل بیماریهای قلبی، سرطان و دیابت مرتبط باشد.
اگر شما طرفدار پروپاقرص این ماهی یا عاشق طعم خاص آن هستید، از تیلاپیایی که در چین صید میشود -که در آن فعالیتهای کشاورزی و پرورش آبزیان همیشه با نگرانی همراه است- اجتناب کنید. سرزمینهایی با صید سالم ماهی تیلاپیا عبارتند از ایالاتمتحده، کانادا، هلند، اکوادور و پرو. البته، ماهی تیلاپیا که به صورت وحشی صید میشود نسبت به ماهی پرورشی ارجحیت دارد اما صید کردن آن در طبیعت بسیار دشوار است.
۲. ماهی کاد اقیانوس اطلس
ماهی کاد اقیانوس اطلس به دلیل صید بیش از حد در طول هزاران سال گذشته تولید مثل عادی خود را از دست دادهاست. اگر چه کاد ماده بیش از صد میلیون تخم آزاد میکند اما تنها تعداد کمی از آنها قادر به زنده ماندن هستند و این گونهها در حال حاضر در برابر انقراض آسیبپذیر هستند. اگر شما طرفدار روغن ماهی هستید، مطمئن شوید که این روغن از کاد اقیانوس اطلس گرفته نشده باشد. چون میزان آلودگی در روغن این ماهی زیاد است. در عوض کاد آلاسکایی جایگزین خوبی برای روغن گیری است.
4. ماهی سیبس شیلی
این ماهی هم از آن دسته از ماهیهایی است که به دلیل صید بیرویه در حال انقراض هستند. شاید یکی از دلایلش هم این است که ماهی خوش طعمی است و تقریبا به تمام منوهای غذایی رستورانهای ایالات متحده راه پیدا کرده است. علاوه بر صید بیش از حد، سطح بالای جیوه در ماهی سیبس شیلی به دلیل آلودگی آبهای آن منطقه، نگران کننده شده است. برای نوش جان کردن ماهی سیبس به مناطق دیگر فکر کنید. مثلا به ماهی سیبس ایناس! در خلیج فارس.
5. ماهی سالمون پرورشی
آمریکاییها ماهی سالمون زیادی مصرف میکنند. اما در واقع، بیشتر سالمونها که به عنوان سالمون «آتلانتیک» به بازار عرضه میشوند، پرورش داده میشوند. سالمونهای آمریکایی پرورشی، ماهیهایی هستند که در محیطی که اغلب با آفتکشها، مدفوع، باکتریها و انگلها احاطه شدهاند، پرورش مییابند.
علاوه بر این، مطالعات نشان میدهد که سالمونهای پرورشی به احتمال زیاد حاوی آلایندههای مضر مانند PCB هستند که آلایندههای مرتبط با مقاومت انسولین، چاقی، سرطان و سکته هستند. همچنین این ماهیها اغلب با آنتیبیوتیکها درمان میشوند و به همین دلیل به نظر میرسد ذخیره اسیدهای چرب امگا ۶ التهابی بالاتری داشته باشند.
6. ماهی پانگاسیوس (پنگوسی)
اگر چه این ماهیها در ایران چندان شناخته شده نیستند و بیشتر در تایلند و آمریکا به عنوان یک غذای دریایی جدید، در منوی رستورانها دیده میشوند، اما بهتر است حواستان به خوردن این ماهی در کشورهای دیگر باشد. در واقع پانگاسیوس یک جایگزین بسیار ارزانتر برای ماهیهای گران است طوریکه که عمده فروشان ماهی هرچند کیلو پنگاسیوس را حدود ۲ دلار میفروشند. ماهیای که خوردنش چندان هم کار عاقلانهای نیست!
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ۸۰ درصد از نمونههای پانگاسیوس در دریاها آلوده شدهاند. یکی از علل اصلی آلوده بودن پنگاسیوس، شنا کردن ماهی در ضایعات و لجن است. این ماهیها در نمونهی پرورشی هم گزینهی مناسبی برای شکم شما نیستند چون عموما با طیف وسیعی از آنتیبیوتیکها، آفتکشها و ضدعفونیکنندهها، درمان میشوند. اگر شما پانگاسیوس یا گربهماهی را که از یک خانوادهاند، در
منوی رستورانی دیدید، آن را به عنوان نشانهای مبنی بر این که رستوران، سلامت غذاهای دریایی را چندان جدی نمیگیرد، بدانید.
7. میگوهای پرورشی دشمن جان یا نوش جان؟
میگو برای حضوری پرشور یک وعده غذایی سالم مناسب است؟ احتمالا پاسخ شما مثبت است! اما در حقیقت، حدود ۹۰ درصد میگوی مصرفی ما را نوع پرورشی این غذای محبوب دریایی تشکیل میدهد. اما اگر بخواهید بدانید میگوهای پرورشی خوبند یا نه پاسخ در اکثر موارد منفی است! در سال ۲۰۰۹، محققان ایتالیایی کشف کردند که نوعی افزودنی غذایی برای جلوگیری از تغییر رنگ میگو استفاده میشود که میتواند تعداد اسپرم را در مردان کاهش و خطر سرطان سینه در زنان را افزایش دهد. بعضی از استخرهای پرورش میگو هم با مواد شیمیایی و آفتکشهای مضر نظیر مالاشیت سبز، رونتون و
ترکیبات ارگانوتین مراقبت میشوند که همه آنها میتوانند اثرات زیان آوری بر سلامتی داشته باشند.
8. ماهی تون بلوفین آتلانتیک
اگر چه ماهی تون بلوفین آتلانتیک از اجزای تشکیل دهنده بسیار خوشمزه سوشی است اما بهترین کار این است که هروقت سوشیای با این ماهی دیدیم بگوییم «نه هرگز» هرچند که این ماهی محبوب است. اما باید به هر قیمتی از خوردن آن دوری کنید. ماهی تون بلوفین آتلانتیک را به چند دلیل نخورید! اول اینکه این ماهی در معرض انقراض قرار گرفتهاست. با این حال، به دلیل تقاضای بالای این ماهی برای بکار گرفتنش در ترکیب سوشی، اکثر کشورها هنوز برای ماهیگیری ماهی تن ممنوعیتی نگذاشتهاند.
متاسفانه تعداد ماهیهای تون بلوفین تنها ۲.۶ درصد از جمعیت خانوادهی ماهیهای تن را تشکیل میدهد. علاوه بر جمعیت و خطر انقراض، ماهی ای بزرگ با جثهی پهن طبقهبندی میشود که سطوح بالاتری از جیوه را یه خود جذب میکند و این جیوه را به راحتی وارد چرخه حیات انسان میکند. موضوع جیوه در ماهی را در مقاله ای با همین عنوان به طور کامل بررسی کرده ایم. اگر میزان مجاز جیوه در انواع ماهیها برای شما هم سوال بوده مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
9. شمشیر ماهی را نخورید!
شمشیرماهی یکی از ماهیهایی است که نباید سراغش بروید. این ماهی بزرگ به دلیل ابعاد و جثه، جیوه بالایی در بدن خود دارد. در واقع، جیوه در این ماهی به قدری بالا است که صندوق حمایت از محیطزیست توصیه میکند زنان و کودکان این ماهی را نخورند و مردان، توصیه شده که هرچهقدر هم شکمو هستید، بیش از یکبار در ماه این ماهی را نخورید.
11. خاویار بلوگا
ماهی خاویار بلوگا به ویژه برای تخمهای خود هدف صیادان قرار میگیرد، هرچند سایر ماهیهای خاویار نیز در معرض خطر هستند . این خاویارها در منوی رستورانهای لوکس هم ظاهر میشوند اما اگر شما عاشق و دلنگران طبیعت هستید این ماهیها را نخورید! چون همانطور که سازمانهای بینالمللی دریایی می گویند ماهی خاویار نسبت به سایر گونههای موجود، بیشتر در معرض خطر انقراض قرار دارد..